کشاورزی و علوم پایه
الهام عزیزی؛ لیلا تبریزی رائینی
چکیده
با توجه به دوره رشدی زعفران، کشت مخلـوط این گیاه با گونه های دارای نیازهای مشابه می تواند گزینه ای مناسب برای کاربرد بهتر زمین باشد مشروط بر آن که دگرآسیبی این گیاه مد نظر قرار گیرد. به منظور بررسی اثر عصاره زعفران بر رشد و عملکرد تعدادی از گیاهان دارویی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده ...
بیشتر
با توجه به دوره رشدی زعفران، کشت مخلـوط این گیاه با گونه های دارای نیازهای مشابه می تواند گزینه ای مناسب برای کاربرد بهتر زمین باشد مشروط بر آن که دگرآسیبی این گیاه مد نظر قرار گیرد. به منظور بررسی اثر عصاره زعفران بر رشد و عملکرد تعدادی از گیاهان دارویی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل چهار گونه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) و آویشن شیرازی (Zataria multiflora Bioss)، کاکوتی (Ziziphora clinopodioides) و کلپوره (Teucrium polium) و عصاره برگ و بنه زعفران در چهار سطح (0، 3000، 6000 و 9000 پی پی ام) و چهار تکرار بودند. پارمترهای مورد بررسی عبارت بودند از وزن تر و خشک رشه و ساقه، نسبت اندام هوایی به ریشه، مقاومت روزنه ای، عدد کلروفیل متر و درصد و عملکرد اسانس. نتایج نشان داد که اثر متقابل غلظت های مختلف عصاره بنه و برگ زعفران، وزن تر ریشه و عدد کلروفیل متر را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد. چهارگونه مورد بررسی، روندهای متفاوتی را در غلظت های مختلف عصاره نشان دادند. در گونه آویشن شیرازی و آویشن باغی، با افزایش غلظت عصاره، مقاومت روزنه ای در ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. اما گونه های دیگر از این روند تبعیت نکردند. در کلیه گونه های مورد بررسی، با افزایش غلظت عصاره، عدد کلروفیل متر در ابتدا افزایش یافت و سپس کاهش نشان داد. همچنین در همه گونه ها به استثنای آویشن باغی، با افزایش غلظت عصاره، نسبت اندام هوایی به ریشه افزایش یافت و درصد اسانس کاهش یافت. به طور کلی در همه گونه های مورد بررسی با کاربرد عصاره برگ و بنه زعفران، صفات فیزیولوژیکی و کیفی گیاه کاهش یافت.
کشاورزی و علوم پایه
الهام عزیزی؛ شهین فارابی
چکیده
زعفران (Crocus sativus) با قدمتی دیرینه از دوره باستان تا دوره معاصر برای ایرانیان، کاربرد خوراکی و دارویی داشته است و عوامل متعددی بر میزان تولید آن در استانهای مختلف تأثیر گذار بوده است. به منظور بررسی روند سطح زیر کشت، تولید و عملکرد کلاله زعفران و همچنین اثر پارامترهای اقلیمی نظیر ارتفاع از سطح دریا، میانگین دما و میانگین بارش بر کشت ...
بیشتر
زعفران (Crocus sativus) با قدمتی دیرینه از دوره باستان تا دوره معاصر برای ایرانیان، کاربرد خوراکی و دارویی داشته است و عوامل متعددی بر میزان تولید آن در استانهای مختلف تأثیر گذار بوده است. به منظور بررسی روند سطح زیر کشت، تولید و عملکرد کلاله زعفران و همچنین اثر پارامترهای اقلیمی نظیر ارتفاع از سطح دریا، میانگین دما و میانگین بارش بر کشت و تولید این گیاه در شهرهای مختلف استان خراسان رضوی، مطالعهای در بازه زمانی سالهای 1363 تا 1399 با استفاده از دادههای جهاد کشاورزی صورت گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار تولید، و سطح زیر کشت در بازه مورد بررسی به ترتیب مربوط به زاوه، تربت حیدریه و رشتخوار بود. همچنین زاوه و تربت حیدریه به ترتیب با 3/13 و 4/9 درصد از کل، بیشترین سهم را از تولید کل استان داشتند. مقایسه عملکرد هر شهر نسبت به میانگین استان نشان داد که گناباد و تربت حیدریه به ترتیب دارای رتبه های اول و دوم از این نظر بودند. همچنین کلات دارای کمترین درصد سطح زیر کشت، تولید آبی و نسبت عملکرد به میانگین استان بود. مطالعه تأثیر عوامل اقلیمی بر زعفران نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا، سطح زیر کشت و تولید زعفران، روند افزایشی داشت. با افزایش بارندگی سالانه نیز، سطح زیر کشت و تولید کل روند کاهشی غیرخطی نشان داد ولی عملکرد زعفران افزایش یافت. همچنین با افزایش میانگین دما، سطح زیر کشت و تولید زعفران افزایش یافت ولی عملکرد زعفران روند کاهشی داشت. بررسی درصد تشابه شهرهای مختلف استان خراسان رضوی از نظر خصوصیات مورد بررسی در سطح 75 درصد نشان داد که در کل، مناطق مختلف استان به 5 خوشه قابل تفکیک است. شهرهای باخرز، گناباد، کاشمر، مهولات و رشتخوار در خوشه اول و شهرهای بجستان، خواف، تربت جام، نیشابور، بردسکن و تایباد در خوشه دوم قرار گرفتند و هر کدام از شهرهای تربت حیدریه و زاوه نیز دو شاخه مجزا را تشکیل دادند و بقیه شهرها در یک خوشه قرار گرفتند. به طور کلی روند افزایشی سطح زیر کشت و تولید زعفران در استان خراسان رضوی حاکی از تمایل بیشتر به کشت این گیاه توسط کشاورزان با توجه به شرایط اقلیمی و خاکی این استان است.
